Αννίβας. Ο θρυλικός κατασκευαστής των "Hannibal"!
Αννίβας Αρτέμης. Μιλάει πρώτη φορά, για την ζωή και το έργο του, στον Ιωσήφ Παπαδόπουλο.
Οι άνθρωποι που αφήνουν έντονα ίχνη στο πέρασμά τους, δεν περνούν απαρατήρητοι και είναι συνήθως αναγνωρίσιμοι από το άκουσμα και μόνο του μικρού τους ονόματος. Είναι οι άνθρωποι που αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες, που ανοίγουν νέους δρόμους, που είναι πρωτοπόροι στον επαγγελματικό, κοινωνικό, πολιτικό, αθλητικό, καλλιτεχνικό ή οποιονδήποτε άλλο τομέα μέσα στον οποίον κινούνται και δραστηριοποιούνται. Ένας τέτοιος άνθρωπος, του οποίου το όνομα καθιερώθηκε σαν συνώνυμο της επαγγελματικής ιδιοφυίας και της κατασκευαστικής τελειότητας, είναι ο Αννίβας. Ένας έλληνας κατασκευαστής, ο μοναδικός, που κατάφερε να σχεδιάσει μια δική του πρωτότυπη, πρωτοποριακή και διαχρονική γάστρα ταχύπλοου σκάφους και να την κατοχυρώσει με διεθνή πατέντα!
Από τότε σχεδόν που άρχισα να ασχολούμαι με τα φουσκωτά σκάφη και την θάλασσα, από τις αρχές της δεκαετίας του '70 δηλαδή, ακούω το όνομά του. Με απόλυτο σεβασμό και δέος, θα έλεγε κανείς, αναφέρονται σ' αυτόν έλληνες κατασκευαστές, αναγνωρίζοντας το αδιαμφισβήτητο ταλέντο του στη ναυπήγηση ενός σκάφους. "Είναι καλό να μην ξεχνάμε κάποια πράγματα, να μην ξεχνάμε τις σημαίες, να μην κάνουμε τους παντογνώστες και να μην τα ισοπεδώνουμε όλα εμείς οι νεότεροι. Ο Αννίβας είναι πρωτοπόρος στον δικό μας χώρο, είναι η δική μου σημαία"! Αυτά μου είπε ο Ηλίας Καρράς, όταν συζητούσαμε τις προάλλες και του εκμυστηρεύτηκα την επιθυμία μου να συναντήσω τον Αννίβα και να του ζητήσω να ξετυλίξει το κουβάρι της ζωής του για τους αναγνώστες του "Rib and Sea".
Είναι ο άνθρωπος που με έμαθε πώς να κατασκευάζω πολυεστερικά δοχεία βενζίνης" μου είπε ο Πέτρος Πολλάτος, όταν τον ρώτησα πότε ξεκίνησε να τοποθετεί τέτοια ρεζερβουάρ στα σκάφη του. "Μιλάμε για τον ορισμό του τελειομανή! Πρόσεχε ώστε, ακόμη και η σχισμή στις βίδες που χρησιμοποιούσε στα σκάφη που κατασκεύαζε, να κοιτάζει προς την ίδια κατεύθυνση! Εγώ, προσωπικώς, του βγάζω το καπέλλο! Να του δώσεις πολλούς χαιρετισμούς και την αγάπη μου, όταν τον δεις..."
Είχα πάντως κατά νου, εδώ και πολύ καιρό, να συναντήσω τον Αννίβα και να του ζητήσω να μου μιλήσει για την ζωή του, τους αγώνες στο Έδεμ, τα σκάφη του, που άφησαν εποχή και έγραψαν ιστορία. Πάντοτε άλλωστε πίστευα, και πιστεύω, ότι είναι ανώφελο και υποκριτικό να πλέκει κανείς το εγκώμιο κάποιου μετά τον θάνατό του, ενώ τον αγνοεί όσο είναι στη ζωή. Είχα μάθει ότι έμενε τα τελευταία χρόνια μονίμως στην Ερμιόνη και ήμουν αποφασισμένος να πάω ως εκεί προκειμένου να του πάρω μια συνέντευξη. Κατάφερα με τα πολλά να μάθω το τηλέφωνό του και να του τηλεφωνήσω. Οδηγούσε εκείνη την στιγμή και ήταν καθ' οδόν προς Αθήνα. Του είπα ποιος είμαι και τι ήθελα και δεν αρνήθηκε να με συναντήσει μετά από τρεις μέρες στην Άνω Βούλα. Εξεπλάγην, για να είμαι ειλικρινής, με την δεκτικότητά του, γιατί κανείς μέχρι σήμερα δεν έχει καταφέρει να του πάρει μια συνέντευξη, καθώς ο ίδιος είναι λιγομίλητος και δεν επιζητεί την προβολή του. Με είχαν προδιαθέσει μάλιστα κάποιοι από τους συναδέλφους του : "Δεν νομίζω ότι θα σου μιλήσει Ιωσήφ. Θα βρει κάποιο τρόπο να σε αποφύγει ο Αννίβας..."
Συναντηθήκαμε λοιπόν στην Άνω Βούλα σε ένα πέρα ως πέρα... εγγλέζικο ραντεβού. Είμασταν κι' οι δύο ακριβείς στην ώρα μας! Εκείνος δεν με γνώριζε, ούτε κι' εγώ όμως τον είχα ξανασυναντήσει. Θυμόμουν απλώς την φυσιογνωμία του από κάποιες παλιές φωτογραφίες των αγώνων της Ε.Λ.Τ. στην παραλία του Έδεμ. Μπορεί τα χρόνια να είχαν περάσει και να είχαν αφήσει τα ίχνη τους στο πρόσωπο και το λεπτό γυμνασμένο του σώμα, ο Αννίβας όμως ήταν γνωστός! Κι' εγώ, άλλωστε, δεν είμαι πια όπως ήμουν τριάντα χρόνια πριν! Τον πλησίασα, τον χαιρέτησα και προχωρήσαμε προς την πλησιέστερη καφετέρια.
Ιωσήφ Παπαδόπουλος : Για να πω την αλήθεια νόμιζα μέχρι τώρα ότι Αννίβας ήταν το επώνυμό σας!
Αννίβας Αρτέμης : Αρτέμης είναι το επώνυμό μου (γελάει). Αννίβας είναι το όνομα που μου έδωσαν όταν με βάφτισαν. Αννίβας Αρτέμης εγώ, Απόλλων Αρτέμης ο αδελφός μου!
Ι.Π. : Τώρα λοιπόν εξηγούνται όλα και, αφού σας βρήκα, μετά από τόσα χρόνια αναζήτησης, θέλω να σας ρωτήσω τόσα πολλά που δεν ξέρω από πού να αρχίσω και πού να τελειώσω!
Α.Α. : Θα τα πούμε όλα, σιγά σιγά (γελάει). Τώρα έχω άλλωστε περισσότερο χρόνο, δεν με κυνηγάει πια η δουλειά...
Ι.Π. : Ωραία λοιπόν, ας ξεκινήσουμε τότε ξετυλίγοντας το κουβάρι απ' την αρχή. Απ' τις ρίζες σας.
Α.Α. : Ο πατέρας μου γεννήθηκε στην Ελλάδα το 1900, αλλά έφυγε μόνος του, σε ηλικία 14 ετών, και πήγε στη Γαλλία. Εκεί σπούδασε μηχανολόγος ηλεκτρολόγος και φυσικός. Δούλεψε στο εργοστάσιο της Citroen και επειδή ήταν πολύ "ψείρας" και λεπτολόγος τον είχαν βάλει στα όργανα και στις μετρήσεις των κινητήρων. Για κάποιο χρονικό διάστημα φοίτησε και σε μια δραματική σχολή. Τότε γνώρισε την μητέρα μου, που ταξίδευε στην Ευρώπη, ήταν Σλοβένα και καταγόταν από μεγάλο "τζάκι" με πολλά χρήματα. Την εποχή εκείνη λίγοι είχαν βλέπεις την δυνατότητα να ταξιδεύουν στην Ευρώπη.
Ο πατέρας μου είχε εν τω μεταξύ κάνει πολλές γνωριμίες. Μεταξύ αυτών γνώρισε και κάποιον ο οποίος ήταν τραπεζίτης στη Ζυρίχη της Ελβετίας. Επειδή ο πατέρας μου καταπιανόταν με τα ηλεκτρονικά της εποχής εκείνης, λυχνίες και ραδιόφωνα δηλαδή, ο Ελβετός τραπεζίτης του πρότεινε να κατέβει στην Ελλάδα και να δημιουργήσουν ένα ραδιοφωνικό σταθμό, καθώς ο υπάρχων ραδιοφωνικός σταθμός της Αθήνας δεν είχε μεγάλη εμβέλεια. Ήθελε μ' αυτόν τον τρόπο να διοχετεύσει κάπου τα μεγάλα χρηματικά ποσά που είχαν συσσωρευτεί στις τράπεζες της Ελβετίας από τις καταθέσεις των Εβραίων που τους κυνηγούσε ο Χίτλερ!
Ήρθε λοιπόν το '34 ο πατέρας μου στην Ελλάδα, μαζί με την οικογένειά του. Την μητέρα μου και τα τέσσερα παιδιά που είχαν αποκτήσει μέχρι τότε. Δύο αγόρια και δύο κορίτσια. Εγώ και η μία από τις αδελφές μου γεννηθήκαμε εδώ. Ο πατέρας μου άρχισε να ασχολείται με το σχέδιο του Ελβετού τραπεζίτη φίλου του, αλλά αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την προσπάθεια γιατί οι διάφοροι μεσάζοντες ζητούσαν αμύθητα ποσά για να του δώσουν την άδεια λειτουργίας του σταθμού. Το γενικότερο επίσης κλίμα που επικρατούσε στην Ελλάδα δεν βοηθούσε τέτοιου είδους εγχειρήματα. Άρχισε έτσι να ασχολείται με ένα μεγαλεπήβολο σχέδιο που είχε συλλάβει όταν ήταν στη Γαλλία. Τα τηλεκατευθυνόμενα βλήματα! Ιδέα που μόνο στην φαντασία τους μπορεί να είχαν οι επιστήμονες εκείνης της εποχής! Έκανε λοιπόν κάποια διαβήματα στο υπουργείο Εθνικής Άμυνας και δημιουργήθηκε μια επιτροπή από καθηγητές του Πανεπιστημίου και του Πολυτεχνείου. Ο Χόνδρος ήταν ένας από τους καθηγητές Φυσικής του Πανεπιστημίου που συμμετείχε σ' εκείνη την επιτροπή.
Όταν τα μέλη της επιτροπής διαπίστωσαν ότι τα σχέδια του πατέρα μου και η θεωρία έστεκαν, μας παραχώρησαν ένα σπίτι στην παραλία της Βούλας δίπλα στο ΠΙΚΠΑ και αποφασίστηκε να ξεκινήσει η κατασκευή της βολίδας στον ναύσταθμο της Σαλαμίνας. Το ζητούμενο ήταν να δοθεί στο βλήμα η δυνατότητα να αλλάζει κατεύθυνση, γιατί η προώθηση ήταν γνωστή και σχετικώς εύκολη υπόθεση. Η αλλαγή της κατεύθυνσης του βλήματος, σύμφωνα με τα σχέδια του πατέρα μου, μπορούσε να επιτευχθεί με ακτινοβολίες, ορατές και μη. Το πείραμα πέτυχε και τότε ήταν που έπεσαν τα μεγάλα "λαβράκια". Οι κλειδαριές του εργαστηρίου βρέθηκαν κάποια μέρα σπασμένες! Ήταν προφανές ότι κάποιοι προσπάθησαν να κλέψουν τα σχέδια και την ιδέα κατασκευής! Υπήρχαν όμως μυστικά και ο πατέρας μου αποσυναρμολογούσε το κατασκεύασμα κάθε βράδυ προτού φύγει απ' το εργαστήριο. Οπότε, κάποιος που δεν γνώριζε καλά καλά ούτε τι είναι ραδιόφωνο, πώς να το συναρμολογήσει και να κατανοήσει τον τρόπο λειτουργίας του; Τελικώς κατηγορήθηκε ο πατέρας μου και θέλησαν να τον περάσουν στρατοδικείο! Η μητέρα μου όμως, της οποίας η οικογένεια διατηρούσε φιλικές σχέσεις με την βασιλική αυλή, μεσολάβησε και τον απήλλαξαν.
Θυμάμαι, γύρω στα 1938 πρέπει να ήταν, είχαμε πάει σινεμά στο "Μαϊάμι" της Γλυφάδας, μαζί με τους γονείς μου. Όταν επιστρέψαμε, βρήκαμε το σπίτι άνω κάτω! Κάποιοι έψαχναν προφανώς να βρουν σχέδια! Αυτή η ιστορία με το τηλεκατευθυνόμενο βλήμα έληξε τελικώς κακοίν κακώς, μεσολάβησε στη συνέχεια ο πόλεμος του '40 και παρ' όλο που ο πατέρας μου έζησε είκοσι χρόνια στο εξωτερικό, τον έντυσαν στρατιώτη και θέλησαν να τον στείλουν, σαράντα ετών άνθρωπο, στην πρώτη γραμμή! Σαράντα ετών με έξι παιδιά, και σήμερα ακόμη, δεν πας στην πρώτη γραμμή! Προσπαθούσαν όμως να τον στριμώξουν με κάθε τρόπο!
Ι.Π. : Το μεράκι για την θάλασσα και τα σκάφη πότε μπήκε στη ζωή σας;
Α.Α. : Μικρό παιδί ήμουνα και, καθώς μέναμε κοντά στη θάλασσα, μου άρεσε να συχνάζω στην παραλία και να χαζεύω τις βάρκες και τους ψαράδες. Σκάλισα το πρώτο μου σκάφος σε ένα κομμάτι φλούδας πεύκου και προσπαθώντας να μιμηθώ τον καπνό που έβγαινε σαν στεφάνι από τις εξατμίσεις των μονοκύλινδρων μηχανών των καϊκιών, έβαζα αναμένες γόπες από τσιγάρα μέσα σε ένα καλάμι που εκτελούσε χρέη τζιμινιέρας! Μεσολάβησε όμως ο πόλεμος και έπεσε μεγάλη πείνα. Σαν παιδιά, προσπαθούσαμε με κάθε τρόπο να επιβιώσουμε.
Ι.Π. : Η μητέρα σας όμως, όπως μου είπατε, ήταν από πλούσια οικογένεια...
Α.Α. : Ποια πλούτη; Μιλάμε για πόλεμο και όταν αυτός τελείωσε ήρθε στην Σλοβενία ο Κομμουνισμός! Δεν υπήρχε τίποτε, ούτε μπορούσε πια να επιστρέψει η μητέρα μου εκεί! Θυμάμαι λοιπόν το '45 ψαρεύαμε κταπόδια στην παραλία με το καμάκι. Μού καρφώθηκε τότε στο μυαλό να κατασκευάσω το πρώτο μου αληθινό πλεούμενο και να πηγαίνω μ' αυτό για ψάρεμα! Τα υλικά ναυπήγησης ήταν ξύλινες πήχεις και μουσαμάς βαμένος απ' έξω για στεγανοποίηση! Ένας τύπος κανώ ήταν. Ήμουν δέκα περίπου ετών τότε και θα πρέπει να ζύγιζα καμμιά τριανταριά κιλά. Μόνο εμένα έπαιρνε μέσα, αν έμπαινε και δεύτερο άτομο, βούλιαζε! (γελάει) Ψαρεύαμε συνήθως εκεί που είναι σήμερα τα "Αστέρια" της Γλυφάδας. Υπήρχε διώροφο καζίνο εκεί, προπολεμικώς, αλλά βομβαρδίστηκε και αμέσως μετά την λήξη του πολέμου λεηλατήθηκε! Ακόμη και τα σίδερα της οικοδομής έβγαλαν με τις βαριοπούλες! Μετά τον πόλεμο έπεσε μεγάλη φτώχεια βλέπεις.
Στη συνέχεια αποφάσισα να κατασκευάσω ένα μεγαλύτερο πλεούμενο. Μια ψαράδικη βάρκα με τον "Κωστάκη" στην πλώρη. Την τρύπα που μπαίνουν μέσα οι ψαράδες και ψάχνουν με το γυαλί τον βυθό για κταπόδια. Ένας τύπος Υδραίϊκης βάρκας, δηλαδή, της εποχής εκείνης. Θέλησα μάλιστα να την κάνω μηχανοκίνητη και χρησιμοποίησα ένα εξάρτημα από μειωτήρα αεροπλάνου που βρήκα στο βομβαρδισμένο αεροδρόμιο του Ελληνικού! Αν του έδινες μία στροφή με την μανιβέλλα, έβγαζε είκοσι πέντε από κάτω!
Έκανα τότε παρέα με έναν άλλο πιτσιρικά, ο οποίος πήγαινε σε ένα μηχανουργείο στον Πειραιά για να μάθει την δουλειά. Θυμάμαι μάλιστα και το επίθετό του. Μπαργαντάνη τον έλεγαν. Του ζήτησα λοιπόν να μου φτιάξει έναν άξονα με ένα χωνί. "Και με την έλικα τι θα κάνεις"; με ρώτησε εκείνος. "Θα την φτιάξω μόνος μου", του απάντησα. Είχαμε τότε ένα ψευτοεργαστήριο, μαζί με τον αδελφό μου, το οποίο διέθετε κοπίδια, λίμες, τέτοια πράγματα, με τα οποία ασχολιόμασταν και φτιάχναμε διάφορες κατασκευές. Την έφτιαξα λοιπόν από λαμαρίνα την προπέλλα και ρύθμιζα το βήμα στραβώνοντας τα πτερύγια! Πήγαινα στην πρώτη Γυμνασίου εκείνη την εποχή και οι γονείς των συμμαθητών μου, που ήταν από χωριά, τους έστελναν φαγητό, παξιμάδια και τέτοια. Ήταν λοιπόν θρεμένοι, ενώ εμείς μαύρη πείνα! Τρώγαμε μόνο ό,τι πιάναμε στο ψάρεμα! Παίρνω λοιπόν έναν από αυτούς, που είχε κουράγια, και για να τον δελεάσω του ανέθεσα χρέη μηχανικού στο σκάφος! Να γυρνάει τη μανιβέλλα δηλαδή! Εγώ έκανα τον καπετάνιο! (γελάει)
Τελικώς, αυτό το σκάφος το πούλησα σε κάποιον που μου το ζήτησε, ο οποίος πήγαινε για ψάρεμα ανοικτά από του Αντωνόπουλου. Την εποχή εκείνη είχε πολλά ψάρια! Μια μέρα, καθώς είχε ανοικτεί καμμιά εκατοστή μέτρα απ' την παραλία, σε ένα σκαμπανέβασμα άνοιξε ο μουσαμάς και άρχισε να φωνάζει. Λίγο έλειψε να πνιγεί! Ήρθαν τελικώς οι ψαράδες και τον μαζέψανε!
Γύρω στα δώδεκα με δεκατρία χρόνια μου, βοηθούσα κάποιον που ήταν απέναντι απ' το σπίτι μας, στην οδό Ήρας. Κονταράτο τον έλεγαν. Αυτός είχε ένα μεγάλο πηγάδι και τροφοδοτούσε με νερό το ΠΙΚΠΑ. Δεν υπήρχε τότε η ΟΥΛΕΝ. Ο Κονταράτος είχε παράλληλα μια επιχείρηση που έτρεφε κοτόπουλα και είχε συνεταιριστεί με κάποιον που δούλευε σαν λογιστής σε ένα ξυλάδικο στου Ψειρή. Στο σπίτι μας υπήρχε ένας χώρος σαν γκαράζ, αλλά αυτοκίνητο δεν υπήρχε βεβαίως! Εκείνο τον χώρο τον είχαμε κάνει εργαστήριο, όπως σου είπα, και είχαμε πριόνια, ροκάνια, καμίνια, τα πάντα! Μάλιστα φτιάχναμε όπλα εκεί με τον αδελφό μου το '45!
Ι.Π. : Όπλα; Τι όπλα;
Α.Α. : (γελάει) Μη φανταστείς τίποτε σπουδαίο. Δεν είχαν κλείστρο. Για το κυνήγι τα προορίζαμε! Παίρναμε κομμάτια από λεπτούς, αλλά πολύ γερούς, ατσαλένιους σωλήνες, που έμπαιναν στα αντίσκηνα, και σαν επικρουστήρα χρησιμοποιούσαμε τους επικρουστήρες από ατομικές νάρκες που είχαν μείνει απ' τον πόλεμο και, με κάποιο τρόπο, τους μπλοκάραμε με ένα ελατήριο! Αντί για σφαίρες χρησιμοποιούσαμε ένα είδος φυσιγγίου που το φτιάχναμε μόνοι μας κόβοντας με το ψαλίδι σε μικρά κομμάτια ένα φύλλο από μολύβι που το είχαμε προηγουμένως κάνει πολύ λεπτό κτυπώντας το με ένα σφυρί! Στη συνέχεια βάζαμε χαρτί ή πανί, προσθέταμε το μπαρούτι και το ταπώναμε, όπως δηλαδή περίπου κάνουν οι κυνηγοί τα φυσίγγια! Είχαμε πουλήσει δυο-τρία απ' αυτά. Θέλω με άλλα λόγια να σου πω ότι "έπιαναν" τα χέρια μας. Το είχαμε στο αίμα μας!
Μια παρένθεση όμως ήταν αυτή, σ' αυτό που σου έλεγα προηγουμένως για τον Κονταράτο. Ζήτησα λοιπόν από τον συνεταίρο του να μου φέρει ξύλα για να φτιάξω ένα σκάφος. Έφτιαξα έτσι το πρώτο ξύλινο σκάφος! Κανόνισα μάλιστα και βρήκα μια μηχανή DKW (Ντε Κα Βε) μονοκύλινδρη και αερόψυκτη από γεννήτρια. Θα ήταν γύρω στα τρία με τέσσερα άλογα. Μ' αυτό το σκάφος ανοιγόμουνα πια με μεγαλύτερη άνεση και ψάρευα. Στο μυαλό μου είχα όμως πάντοτε να φτιάξω ένα μεγαλύτερο!
Εκείνο το βαρκάκι ήταν η ευκαιρία να κάνω ορισμένες γνωριμίες. Ανάμεσα σ' αυτές ήταν και ο πλούσιος της περιοχής, κάποιος Ιωάννου, ο οποίος έμενε σε μια βίλλα της παραλίας, στο ύψος περίπου της δεύτερης μαρίνας Γλυφάδας. Ήταν και το κτίριο του σχολείου εκεί, παράρτημα του Γυμνασίου Φαλήρου από όπου ερχόντουσαν και δίδασκαν οι καθηγητές. Ο Ιωάννου είχε ένα μηχανουργείο στη Λεωφόρο Συγγρού, κοντά στο εργοστάσιο του ΦΙΞ, και έκανε επισκευές στα καράβια. Μου συνέστησε με την σειρά του έναν άλλο γνωστό του που είχε πλυντήριο αυτοκινήτων στη Συγγρού, κοντά στο μηχανουργείο του. Αυτός είχε ένα γιο στην ηλικία μου με τον οποίον έκανα παρέα. Ήμουν τότε 14 ετών. Ψήνω λοιπόν τον πιτσιρικά να πείσει τον πατέρα του να βάλει τα χρήματα για να φτιάξουμε μια πιο μεγάλη βάρκα στο οικόπεδό τους.
Πράγματι έφτιαξα μια βάρκα πέντε μέτρων η οποία, μπροστά στην τρίμετρη που είχα φτιάξει προηγουμένως, έμοιαζε με καράβι! Βρήκε ο φίλος μου και μια εξακύλινδρη βενζινομηχανή από φορτηγό αυτοκίνητο, βάλαμε και μια προπέλλα, που βρήκαμε σ' ένα μαγαζί στην οδό Ρετσίνα στον Πειραιά, και ρίξαμε το σκάφος στη θάλασσα για την πρώτη δοκιμή. Επειδή η μηχανή εκείνη ήταν ανεμομαζέματα και το καρμπυρατέρ δεν ήταν δικό της αλλά το είχαμε πάρει από άλλη μηχανή, τα ζιγκλέρ έπεσαν μικρά και ρίχναμε την βενζίνη κατ' ευθείαν στο καρμπυρατέρ αφαιρώντας τον παππά! Τότε η μηχανή τρελλαινόταν και το βαρκάκι πλανάριζε και έπιανε τα 25 μίλια! Ο φίλος μου μάλιστα για να με τιμήσει έγραψε στην πρύμνη του με κόκκινη ζελατίνα το όνομά μου στα λατινικά : "Hannibal"!
Αράζαμε το βαρκάκι εκείνο στου Αντωνόπουλου, εκεί που είναι σήμερα η πρώτη μαρίνα Γλυφάδας. Με το λουστραρισμένο ξύλο της κουβέρτας του έδινε την εντύπωση καλοφτιαγμένου σκάφους πολυτελείας! Εκεί σύχναζαν συνήθως πολιτικοί και εφοπλιστές. Μια μέρα που είχα σχολάσει απ' το σχολείο και περνούσα απ' την παραλία, είδα ένα ψαρά να βάφει με μουράβια τη γάστρα μιας καινούργιας βάρκας που είχε μια δικύλινδρη αερόψυκτη μηχανή με ρεβέρσα σε χρώμα πράσινο λαδί. Ένοιωθα δέος όταν έβλεπα τέτοια πράγματα! Δεν μπορώ να την ξεχάσω εκείνη τη βάρκα! Είδα ότι ο ψαράς έβαφε στραβά τη γραμμή της μουράβιας, γιατί βέβαια την εποχή εκείνη δεν είχαν ταινία να κολλήσουν σαν οδηγό! "Τι κάνεις εκεί; Φύγε να την βάψω εγώ"! του είπα.
Το σκάφος εκείνο ανήκε σ' ένα γιατρό καρδιολόγο. Όταν είδε λοιπόν ο γιατρός το βάψιμο, ρώτησε τον ψαρά : "Ποιος έβαψε τόσο όμορφα τη μουράβια"; "Ο πιτσιρικάς που πάει στην τρίτη γυμνασίου", του απάντησε ο ψαράς. Ένα απόγευμα λοιπόν, που γυρόφερνα και πάλι τους ψαράδες και τις βάρκες, με είδε ο γιατρός και με φώναξε στην παρέα του να με κεράσει μια μπύρα. Αρνήθηκα στην αρχή γιατί δεν είχα ξαναπιεί εκείνο το πράγμα, αλλά τελικώς ενέδωσα και ήπια ένα ποτήρι. Αυτό ήταν! Γύριζε ο ουρανός με τα άστρα όταν σηκώθηκα μετά από λίγη ώρα να φύγω!
Ανάμεσα σ' αυτούς που χάζευαν το βαρκάκι μου ήταν και ο τότε υπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας. Βογιατζής ήταν το όνομά του. Ζήτησε λοιπόν να με δει για να με βοηθήσει. Εγώ ήμουνα όμως περπατημένος, μεγαλωμένος στους δρόμους και στην παραλία, και υποψιάστηκα πως κάτι δεν πάει καλά. Έτσι, δεν πήγα!
Ι.Π. : Τι τύπος σκάφους ήταν εκείνο το πεντάμετρο;
Α.Α. : Έμοιαζε με τα "Cris Craft" των αρχών του 19ου αιώνα! Πού και πού μπορούσε κανείς να δει ένα αυθεντικό στο Τουρκολίμανο του Πειραιά. Ένα τέτοιο με είχε εμπνεύσει και έφτιαξα το δικό μου! Μετά από εκείνο το σκάφος μου παρήγγειλε ένα παρεμφερές, στα τέσσερα μέτρα, ένας χρυσοχόος, μετά ένας γιατρός και μετά ένας άλλος που ήταν γείτονάς μας αλλά είχε μαγαζί και πούλαγε παλιά κουφώματα στην οδό Λένορμαν. Αυτός έβαλε μάλιστα στο σκάφος μια δικύλινδρη μηχανή, η οποία έμοιαζε με τις μηχανές που βάζει η BMW στις μοτοσυκλέτες και διέθετε και ρεβέρσα. Παράλληλα δούλευα και στις οικοδομές, αλλά και στα έργα διαπλάτυνσης του παραλιακού δρόμου, ένα καλοκαίρι γιατί τον χειμώνα πήγαινα στο σχολείο.
Ι.Π. : Μέχρι πότε πήγατε στο σχολείο;
Α.Α. : Έβγαλα το γυμνάσιο και τα παράτησα. Δεν ήθελα άλλο! Το μυαλό μου ήταν στα σκάφη! Ούτως ή άλλως δεν υπήρχαν χρήματα για σπουδές. Πήγα και δούλεψα λοιπόν για έξι μήνες στου Βαράγκη που έφτιαχνε έπιπλα. Ήθελα να μάθω την τέχνη του επιπλοποιού, την ψιλοδουλειά. Άλλο επιπλοποιός, άλλο μαραγκός! Ήθελα τα σκάφη που θα φτιάχνω να μοιάζουν περισσότερο με έπιπλα παρά με δουλειές καραβομαραγκών! Έφτιαξα λοιπόν μετά ένα πεντάμετρο σκάφος για λογαριασμό του Κανάτα που είχε ένα ξενοδοχείο στη Γλυφάδα. Αυτός του έβαλε μια εικοσιπεντάρα εξωλέμβια Evinrude. Από τις μεγαλύτερες της εποχής εκείνης! Γύρω στα 25 μίλια ταχύτητα έπιανε εκείνη η βάρκα! Ταχύπλοο της εποχής! Και δεν έβλεπε κανείς πολλά τέτοια ταχύπλοα στη θάλασσα στις αρχές της δεκαετίας του '50.
Ήταν το 1955 όταν με κάλεσαν να υπηρετήσω στο Ναυτικό. Όταν μας ζήτησαν να πούμε τι γνωρίζουμε να κάνουμε, προκειμένου να μας δώσουν τις ειδικότητες, εγώ είπα ότι μου αρέσει να κατασκευάζω σκάφη θαλάσσης. Οι αξιωματικοί με ρώτησαν πού έμαθα αυτή την τέχνη και όταν τους είπα ότι την έμαθα μόνος μου, με χλευάσανε! Ένας όμως απ' αυτούς, που ειδικευόταν στα ραντάρ, με επέλεξε και μου πρότεινε να φτιάξω ένα ταχύπλοο με χρηματοδότηση των αξιωματικών του Σκαραμαγκά! Το Ναυτικό δεν είχε ταχύπλοα τότε, μόνο κωπήλατες βάρκες και μια βενζινάκατο που έπιανε με το ζόρι τα επτά μίλια! (γελάει) Έμεινε όμως μόνο στα σχέδια εκείνο το σκάφος. Δεν κατασκευάστηκε ποτέ...
Όσο διαρκούσε η θητεία μου, εγώ δεν σταμάτησα να σκέφτομαι τα σκάφη. Μου είχε μάθει και ο πατέρας μου τις βασικές αρχές του σχεδίου κι' εγώ τις είχα εφαρμόσει για να σχεδιάζω βάρκες. Όταν ολοκληρώθηκε η εκπαίδευση, εγώ παρέμεινα στο Κέντρο του Παλάσκα σαν συντηρητής των μηχανημάτων. Είχαν περάσει ήδη 16 μήνες από την ημέρα που παρουσιάστηκα και φοβόμουν ότι έφτανε η μέρα που θα με έστελναν με μετάθεση στον Στόλο. Μας έστελναν βεβαίως περιστασιακά με αποσπάσεις στα "θηρία" (έτσι αποκαλούσαν στο Ναυτικό τα αντιτορπιλλικά που εκτελούσαν εκ περιτροπής περιπολίες στο Αιγαίο και είχαν τα ονόματα "Λέων", "Πάνθηρ", "Αετός" κ.λπ.). Τις περισσότερες φορές είχα αποσπαστεί, για περιορισμένο αριθμό ημερών, στο "Λέων", κυρίως όταν σ' αυτό έκαναν γυμνάσια οι δόκιμοι.
Ένας αξιωματικός, ο οποίος ήταν διευθυντής των σηματωρών και ασυρματιστών, ήθελε να φτιάξει μια μικρογραφία τριήρους. Στον δικό μας τομέα υπηρετούσε ένας ξυλουργός του οποίου πλησίαζε η σειρά απόλυσης. Ο αξιωματικός ήταν σκασμένος γιατί σκεφτόταν πως δεν θα υπήρχε πια τεχνίτης να του φτιάξει την τριήρη! Ακούει την συζήτηση ένας φίλος μου και λέει του αξιωματικού να μην ανησυχεί γιατί υπάρχει άλλος καλύτερος να κατασκευάσει την τριήρη, υποδεικνύοντας εμένα. Με φώναξε λοιπόν αυτός, μου έδειξε το σχέδιο και με ρώτησε αν μπορώ να το φτιάξω. "Εγώ δεν θα το σκαλίσω", του απάντησα. "Θα το φτιάξω όπως είναι η τριήρης στην πραγματικότητα, αλλά θα έχετε υπομονή"!
Μου έδωσε λοιπόν τέσσερις ημέρες άδεια και άρχισα να ψάχνω για στοιχεία. Πήγα και στο Ναυτικό Μουσείο του Πειραιά. Εκεί όμως μόνο σκαλιστές τριήρεις είδα. Άνοιξα και τα λεξικά και είδα την τομή ενός τέτοιου πλοίου. Αυτό με ενδιέφερε περισσότερο. Οι νομείς έπρεπε να έχουν πάχος 2-3 mm το πολύ. Το συνολικό μήκος του σκάφους θα έπρεπε να είναι, αν θυμάμαι καλά, γύρω στους 72 πόντους. Άρχισα να δουλεύω με τις σέγες και τα λεπτά πριονάκια της ξυλογλυπτικής. Κόλλησα καπλαμάδες για να μπορώ να βγάλω ακριβώς τα στραβόξυλα, που λένε οι καραβομαραγκοί. Μόνο καπλαμά, που ήταν διασταυρωμένα τα "νερά" του, μπορούσε να κόψει κανείς και να μη σπάσει! Έβαλα τα καθίσματα, τρεις σειρές κουπιά σε κάθε μπάντα, τον εξοπλισμό, τα πάντα. Έξι μήνες πολέμαγα έως ότου να τελειώσει εκείνη η τριήρης! Η μισή θητεία μου είχε περάσει! Μόλις την είδε ο υποδιοικητής, Αλεξάνδρου λεγόταν, ζήτησε να φτιάξω μία και γι' αυτόν! Έξι μήνες ακόμη είχαν μείνει μέχρι να απολυθώ. "Και μη σε νοιάζει", μου είπε. "Θα υπογράφω εγώ τις άδειες να βγαίνεις έξω, για να μην περιμένεις στην ουρά"! Εκείνη η δεύτερη μάλιστα τριήρης είχε ιστορία, όπως θα ακούσεις παρακάτω.
Μαζί σχεδόν με την ολοκλήρωση της τριήρους πήρα και το απολυτήριό μου. Πέρασαν καμμιά δεκαριά χρόνια και μια μέρα ο πατέρας μου μού έδειξε μια εφημερίδα, όπου εικονιζόταν η δεύτερη τριήρης που είχα φτιάξει, με το σχόλιο πως την είχε κατασκευάσει ένας ναύτης που υπηρέτησε στον Σκαραμαγκά και ο αξιωματικός την διέθεσε για φωτογράφιση προκειμένου να γίνει γραμματόσημο! Δεν αναφερόταν το όνομά μου όμως...
Πέρασε πάλι κάμποσος καιρός, όταν συνέβη το εξής περιστατικό. Ο Αλεξάνδρου, για τον οποίον είχα φτιάξει εκείνη την τριήρη, ήταν απ' τις Σπέτσες. Έτυχε λοιπον μια μέρα να τον συναντήσω εκεί γύρω στα 1980. Εκείνος βεβαίως δεν με γνώρισε. Εγώ όμως τον θυμήθηκα! Του συστήθηκα και του θύμισα ποιος ήμουν. Εξεπλάγη! Δεν το περίμενε! Τον ρώτησα για την τύχη του σκάφους που είχα κατασκευάσει και μου είπε ότι την τριήρη εκείνη είχε δωρήσει στον Νιάρχο, μετά την αποστράτευσή του, για να στολίσει την συλλογή του! Μια τριήρης, μοναδική στο είδος της, που είχα κατασκευάσει εγώ και είχε γίνει γραμματόσημο! "Η αξία της είναι ανεκτίμητη κ. Αλεξάνδρου", του είπα. "Οι συλλέκτες θα μπορούσαν να πληρώσουν μια περιουσία για να την αποκτήσουν! Περισσότερα χρήματα από όσο θα στοίχιζε ίσως μια θαλαμηγός"!
Ι.Π. : Με τι ασχοληθήκατε μετά την ολοκλήρωση της θητείας σας;
Α.Α. : Μόλις απολύθηκα έφτιαξα το πρώτο σκάφος, που είχε το σημερινό σχήμα της πλώρης των "Hannibal", αλλά πίσω και στα πλάγια είχε πρόσθετα φτερά. Το σκάφος εκείνο το έφτιαξα για τον γαμπρό μου και ήταν από κόντρα πλακέ. Το μήκος του ήταν τρία μέτρα και με μια δεκαοκτάρα μηχανή έπιανε τα 25 μίλια! Στη συνέχεια εργάστηκα μαζί με τον πατέρα μου, ο οποίος εκείνη την εποχή έφτιαχνε ένα είδος μονωτικού τσιμέντου. Μια από τις χαρακτηριστικές ιδιότητες εκείνου του υλικού, αφού πρώτα περνούσε από ορισμένη επεξεργασία, ήταν ότι προστάτευε τα σίδερα από την οξείδωση! Ασχολήθηκα με το θέμα αυτό γύρω στα δέκα χρόνια. Δεν έπαυσα όμως να σκέφτομαι τα σκάφη και την θάλασσα! Δεν βγήκα βέβαια ζημιωμένος από την ενασχόλησή μου με την δουλειά του πατέρα μου γιατί μπορεί μεν η δουλειά εκείνη να μην ήταν συναφής με τη ναυπηγική, είχε όμως συνάφεια με τα υλικά και τις ιδιότητές τους. Εκεί έμαθα για τις προσφύσεις, τις συμφύσεις, τι παθαίνουν τα υλικά από τις ακτινοβολίες, έμαθα για τα οργανικά και ανόργανα υλικά κ.λπ. Γύρω στα 1968 έφυγα από την δουλειά του πατέρα μου γιατί με τραβούσε η θάλασσα και δεν κέρδιζα και λεφτά!
Το έριξα λοιπόν στη ναυπηγική και έστησα το πρώτο μου μαγαζί στη Γλυφάδα, επί της Πρίγκηπος Πέτρου, όπου έμεινα μέχρι το '81. Ο δρόμος αυτός ήταν ανέκαθεν πολύ φαρδύς, γιατί επί Γερμανικής κατοχής εκτελούσε χρέη αντιαρματικής τάφρου! Και η Πρίγκηπος Πέτρου παρέμεινε φαρδύς δρόμος, γιατί τα οικόπεδα κόπηκαν προτού κλείσει η τάφρος!
Ι.Π. : Πότε έγινε η γνωριμία σας με τον πολυεστέρα;
Α.Α. : Τον πολυεστέρα τον γνώρισα όταν πήγα στο Ναυτικό. Ο πατέρας μου είχε τότε ένα φίλο χημικό και έφτιαχναν τα κραγιόν των γυναικών! Είχαν πρέσσες με τις οποίες έψηναν τον βακελίτη για να φτιάξουν τις θήκες μέσα στις οποίες έμπαιναν τα κραγιόν! Μου έφτιαξε τότε αυτός ο φίλος του πατέρα μου ένα δείγμα πολυεστέρα με καταλύτη και μπορώ να πω ότι ήμουν ο πρώτος που γνώρισα τον πολυεστέρα στην Ελλάδα! Δεν υπήρχε άλλος το 1956! Τα υλικά τα γνώριζαν βεβαίως στην Αμερική, όπως μαθαίναμε και διαβάζαμε, αλλά έλεγαν ότι για να συντηρηθούν θέλουν ψυγείο! Μέχρι που βρήκαν τον τρόπο να μην πήζει ο πολυεστέρας αν δεν προσθέσεις καταλύτη.
Ι.Π. : Η μορφή της γάστρας του "Hannibal" πότε και πώς δημιουργήθηκε;
Α.Α. : Συνήθιζα να κάνω μπάνιο στη Βουλιαγμένη. Εκεί είχα μεταφέρει και το μικρό σκάφος που είχα φτιάξει για τον γαμπρό μου. Το έδινα στους φίλους μου να το τρέξουν κι' εγώ το περιεργαζόμουν. Διαπίστωσα λοιπόν ότι το μεγαλύτερο τμήμα του σκάφους ήταν έξω απ' το νερό. Σκέφτηκα ότι έπρεπε να σχεδιάσω ένα σκάφος που να ταιριάζει και στο νερό και στον αέρα! Έτσι προέκυψε το "Δέλτα" του " Hannibal" που συνδυάζει και αεροδυναμικά και υδροδυναμικά στοιχεία. Είναι με τέτοιο τρόπο σχεδιασμένο το σκάφος αυτό που δεν έχει καθόλου κάθετα έξαλα. Το "V" της γάστρας των κοινών σκαφών, σε συνδυασμό με το κάθετο ύψος των εξάλων τους, δημιουργεί μία γωνία. Η γωνία αυτή είναι στην ουσία μία καμπύλη η οποία ξεκινάει απ' την πλώρη και καταλήγει στην πρύμνη. Αυτή η καμπύλη είναι βυθισμένη στο νερό και όλα πάνε καλά, όσο η θάλασσα είναι ύσυχη, και το σκάφος πλέει ίσια. Αλλά ένα σκάφος θα γείρει κάποια στιγμή ανάλογα με τον κυματισμό. Από ένα μεταβλητό δηλαδή στοιχείο, το κύμα. Όταν γείρει δεξιά, το σκάφος στρίβει αριστερά, διότι η βυθισμένη πλευρά του λειτουργεί σαν πηδάλιο! Είναι επόμενο βέβαια ότι η άλλη πλευρά θα ξενερίσει. Ο αέρας τώρα, στην περίπτωση αυτή, καθώς ενεργεί πάνω σε όρθια πλευρά, δουλεύει αρνητικά. Το σχήμα του "Hannibal" δεν δίνει επιφάνεια στον αέρα και έτσι οι δυνάμεις που ασκούνται στο σκάφος το ωθούν προς τα πάνω! Με τον τρόπο αυτό έχουμε λιγότερα βρεχάμενα, μικρότερη αντίσταση, μεγαλύτερη ταχύτητα, μικρότερες ιπποδυνάμεις, μικρότερες καταναλώσεις, καλύτερη απόσβεση στο κύμα! Ο τρόπος που στρίβει μάλιστα το "Hannibal" είναι μοναδικός. Αφήναμε θυμάμαι στους αγώνες το γκάζι πέντε μέτρα πριν την κορίνα, ενώ πλέαμε με 60 μίλια, και μπαίναμε στη στροφή με 55! Το σκάφος έστριβε χωρίς ίχνος πλαγιολίσθησης, λες και πατούσε πάνω σε ράγες! Έπαιρνε δε την κλίση που είχε το φτερό. Εκεί είναι το δυνατό του σημείο, στις στροφές και όταν έχει θάλασσα! Οι αποσβέσεις της γάστρας του "Hannibal" στον κυματισμό είναι παροιμιώδεις! Και δεν το λέω επειδή το κατασκεύαζα εγώ, άλλοι το λένε! Αν δεν το δοκιμάσεις δεν θα μπορέσεις να καταλάβεις τι σου λέω!
Ι.Π. : Μετά τα πρώτα σκάφη από κόντρα πλακέ πώς προχώρησε η παραγωγή;
Α.Α. : Μετά το τρίμετρο του γαμπρού μου και ένα δύο άλλα που έφτιαξα για ένα Γερμανό και έναν άλλον, έφτιαξα ένα πεντάμετρο, κι' αυτό από κόντρα πλακέ, στο οποίο βάλαμε μια έσω έξω Chrysler βενζίνης 155 h.p.
Ι.Π. : Ήταν καθαρά ναυτικός κινητήρας ή αυτοκινήτου που είχε προσαρμοστεί για χρήση στη θάλασσα;
Α.Α. : Μόνο οι εξωλέμβιοι κινητήρες είναι θαλασσινοί! Όλοι οι έσω έξω κινητήρες, ακόμη και σήμερα, είναι μαριναρισμένοι! Τα μπλοκ τους είναι των αυτοκινήτων, των τρακτέρ, των βαρέων οχημάτων κ.λπ. Μετά το πεντάμετρο έφτιαξα ένα τετράμετρο, κι' αυτό από κόντρα πλακέ, στο οποίο έβαλα μια μηχανή Cresent έσω έξω, που έμοιαζε όμως με εξωλέμβια! Η μισή ήταν μέσα στο σκάφος και η μισή έξω, με την προπέλλα μπροστά, όπως είναι σήμερα τα a.p.s.! Το σκάφος εκείνο το τύπωσα στη συνέχεια και του έβγαλα πλαστικό καλούπι. Αυτός που ήξερε τότε τον πολυεστέρα, και τον έφτιαχνε εδώ, ήταν κάποιος Καραμήτρος, ο οποίος έδινε μάλιστα τις οδηγίες χρήσης από τηλεφώνου! Εγώ βέβαια είχα κάποια προϊστορία στο υλικό αυτό γιατί είχαμε κάνει δοκιμές, όπως σου είπα, με τον πατέρα μου. Οπότε άρχισα να πειραματίζομαι και βρήκα τελικώς τον τρόπο να τον δουλεύω. Έφτιαξα λοιπόν το πρώτο τετράμετρο πολυεστερικό "Hannibal" που είχε πλάτος δυόμισυ μέτρα!
Ι.Π. : Η σχέση μήκους-πλάτους στα σκάφη είναι περίπου 3:1 έτσι δεν είναι; Κάθε τρία μέτρα μήκους, δηλαδή, ένα μέτρο πλάτους. Σ' εκείνο το "Hannibal" όμως, όπως λέτε, ήταν 1.6:1!
Α.Α. : Ναι, έτσι είναι. Στη συνέχεια βέβαια βελτίωσα αυτή τη σχέση. Το έκανα 4.55 με το ίδιο πλάτος! Αυτό ήταν το σκάφος που κέρδιζε όλους τους αγώνες! Οι πρώτοι μάλιστα αγώνες έγιναν στον Πειραιά επί δημαρχίας Σκυλίτση, το 1971, όταν ήταν ακόμη η χούντα στα πράγματα.
Ι.Π. : Σε ποιο σημείο του Πειραιά έγινε ο πρώτος αγώνας;
Α.Α. : Έξω απ' τη μαρίνα της Ζέας. Σ' εκείνο τον πρώτο αγώνα ρίξαμε τέσσερα "Hannibal". Ένα τετράμετρο με μια 85άρα εξωλέμβια, που το έτρεχε ο Κολιγιάννης, εγώ έτρεξα με ένα πεντάμετρο με έσω έξω Chrysler 155 h.p., ο Αγγελίογλου και ο Σκουζής έτρεξαν με το μικρό 3.20 που είχαμε φτιάξει, με εξωλέμβιες 45 και 55 ίππων αντιστοίχως. Όλες οι μηχανές ήταν Chrysler και από τα τέσσερα σκάφη που βάλαμε στον αγώνα, τα τρία πήραν τις τρεις πρώτες θέσεις της γενικής κατάταξης και το "Hannibal" του Σκουζή ήρθε πέμπτο! Στις κατηγορίες μας ήρθαμε όλοι πρώτοι! Το γεγονός εκείνο το εκμεταλλεύτηκε βέβαια η Chrysler και το πρόβαλε δεόντως! Μεγάλη υπόθεση στην Αμερική, όπου έγινε ντόρος και τρελλάθηκαν στις πωλήσεις! Μου το έλεγε θυμάμαι αυτό ο αντιπρόσωπος. "Φράγκο δεν δώσατε όμως", του είπα (γελάει).
Το εντυπωσιακό στην υπόθεση εκείνη των αγώνων ήταν ότι ο κόσμος χάζευε τα σκάφη που ήταν εκτεθιμένα στην παραλία, και ιδίως βέβαια τα "Hannibal", όχι μόνο για το περίεργο σχήμα τους, αλλά κυρίως για το φινίρισμα του ξύλινου λουστραρισμένου καταστρώματός τους που ήταν κατασκευασμένο από μαόνι και θύμιζε έπιπλο! Δίνονταν μάλιστα έπαθλα όχι μόνο στα πιο γρήγορα σκάφη, αλλά και στα καλύτερα, από πλευράς ποιότητας κατασκευής και φινιρίσματος. Αυτό ήταν και το πρώτο μου κύπελλο!
Ι.Π. : Τρέχατε τότε όλοι μαζί, ανεξαρτήτως ιπποδύναμης κινητήρα;
Α.Α. : Επειδή οι συμμετοχές στην αρχή δεν ήταν πολλές, καμμιά 25αριά σκάφη δηλαδή, τρέχαμε όλοι μαζί για οικονομία χρόνου. Ανάλογα όμως με τον κινητήρα που είχε στο σκάφος του ο καθένας έπαιρνε τελικώς και την ανάλογη θέση στην κατηγορία του.
Ι.Π. : Ποια άλλα σκάφη έτρεχαν τότε στους αγώνες εκτός απ' τα "Hannibal";
Α.Α. : Ήταν όλα σχεδόν εισαγόμενα. Ο Πολλάτος και ο Αγγελόπουλος εμφανίστηκαν με δικά τους σκάφη πολύ αργότερα. Το "Laser" δε του Πέτρου ήταν στην ουσία το "Glastron". Ο Κακλαμανάκης έτρεχε με ένα Ιταλικό σκαρί, το "Best", που το έφτιαχνε εδώ ο Μήλας. Στη συνέχεια έτρεξε με "Hannibal" και είχε την ευκαιρία να ανέβει πιο πολλές φορές στο βάθρο των νικητών (γελάει).
Ι.Π. : Θυμάστε τα ονόματα των οδηγών που έτρεχαν τότε στους αγώνες που διοργάνωνε η Ε.Λ.Τ.;
Α.Α. : Εκτός από αυτούς που έτρεξαν στον πρώτο αγώνα επί Σκυλίτση, έτρεξαν κατά καιρούς και οι Παπούδης, Μερίκος, Αλεξανδρόπουλος, Καμάς, Πολλάτος, Παπέλης, Κακλαμανάκης, Αγγελόπουλος, Κονταράτος, Τσόχας, Βαζιριαζίκης και άλλοι.
Ι.Π. : Πόσα μίλια έπιαναν τα γρήγορα σκάφη στους αγώνες εκείνους;
Α.Α. : Το τετράμετρο "Hannibal", που οδήγησε ο Κολιγιάννης στον πρώτο αγώνα, πενηντάριζε με τον 85άρη εξωλέμβιο! Ο Τάπας ο βενζινάς έπαιρνε όλους τους αγώνες με ένα "Hannibal" 3.85 που είχε κινητήρα "Stingher" 75 h.p. Πενήντα μίλια έπιανε μ' εκείνο το σκαφάκι!
Ι.Π. : Εξωπραγματικές ταχύτητες για την εποχή εκείνη!
Α.Α. : Αργότερα εξελίξαμε τα σκάφη και τα μίλια ανέβηκαν στα 60!
Ι.Π. : Ας επιστρέψουμε πάλι στην παραγωγή. Στο πρώτο σκάφος που είχατε φτιάξει για τον γαμπρό σας είχατε τοποθετήσει πτερύγια στην πρύμνη. Έτσι φτιάξατε και τα επόμενα σκάφη;
Α.Α. : Όχι. Τα επόμενα σκάφη τα έβγαλα μονοκόματα. Η γάστρα είχε συνέχεια σε όλο το μήκος και το πλάτος της. Χωρίς πρόσθετα κομμάτια.
Ι.Π. : Τον πρωτοποριακό σχεδιασμό της γάστρας του "Hannibal" πότε τον κατοχυρώσατε; Πριν ή μετά την διάθεσή της στην αγορά;
Α.Α. : Μετά. Ήταν το 1972, νομίζω, όταν το κατοχυρώσαμε με διεθνή πατέντα στην Αμερική αλλά και στην Ευρώπη. Έχω τα χαρτιά, μπορείς να βγάλεις φωτοτυπίες.
Ι.Π. : Ο αδελφός σας Απόλλωνας είναι κι' αυτός έξ ίσου γνωστός με σας στον χώρο της θάλασσας και των ταχυπλόων σκαφών. Τι ρόλο έπαιξε στην όλη πορεία της δουλειάς σας;
Α.Α. : Μαζί δουλεύαμε. Ο Απόλλων είναι ηλεκτρολόγος μηχανολόγος. Είναι ενάμισυ χρόνο μεγαλύτερός μου. Αυτός με βοήθησε μάλιστα να ξεκινήσω τη δουλειά αγοράζοντάς μου μια κορδέλλα και στήνοντας το πρώτο μαγαζί στην Πρίγκηπος Πέτρου. Φτιάξαμε μαζί και ένα "Hannibal" 13 μέτρα που το είχαν χρηματοδοτήσει κάποιοι ναυτικοί και το οποίο σκοπεύαμε να το νοικιάζουμε για κρουαζιέρες. Μπλέξαμε όμως με το ποιος θα έχει την εκμετάλλευσή του και η ιστορία εκείνη πήγε κατά διαόλου! Αφού τραβηχτήκαμε στα δικαστήρια τρία χρόνια, τελικώς πουλήσαμε το σκάφος σε κάποιον Ασημακόπουλο, ο οποίος το χρησιμοποίησε σαν ιδιωτικό σκάφος αναψυχής. Θυμάμαι, όταν το ρίξαμε στις Τζιτζιφιές για να το δοκιμάσουμε, επειδή έχει και το περίεργο αυτό σχήμα, όλοι οι ναύτες του Αμερικανικού στόλου, τα πλοία του οποίου σύχναζαν τότε στον Φαληρικό όρμο, το χάζευαν και το φωτογράφιζαν! Επτάμισυ μέτρα φάρδος είχε πίσω! Σαν αεροπλανοφόρο έμοιαζε! Στις δοκιμές μάλιστα που κάναμε είχε βγει το σκάφος του Λιμενικού και μας κοιτούσαν με τα κυάλια! Εμείς πιάναμε τότε τους 28 κόμβους, αυτοί με το ζόρι έπιαναν τους 18! "Τέτοια έπρεπε να έχουμε στο Λιμενικό", είπε θυμάμαι ο καπετάνιος του πλωτού, "πού να βγούμε εμείς έξω μ' αυτούς τους σκυλλοπνίχτες"!
Ι.Π. : Μέχρι πότε διατηρήσατε το ναυπηγείο στο Κορωπί;
Α.Α. : Μέχρι το 1992, οπότε έφυγα και πήγα στην Ερμιόνη όπου είμαι μέχρι σήμερα. Τα πολλά σκάφη τα πουλήσαμε πάντως όσο είμασταν στη Γλυφάδα, γιατί η διαφήμιση από τις νίκες που παίρναμε τότε στους αγώνες ήταν μεγάλη. Στα τρέϊλερ των αθλητικών εκπομπών της τηλεόρασης μάλιστα, φαινόταν πάντοτε ένα "Hannibal" να τρέχει!
Ι.Π. : Ποια είναι κατά την γνώμη σας τα στοιχεία που πρέπει να έχει ένα ταχύπλοο σκάφος για να είναι καλοτάξιδο;
Α.Α. : Οι γάστρες πρέπει, βασικώς, να μη κτυπάνε στο κύμα. Πρέπει λοιπόν, για μένα, να έχουν βαθύ "V". Παλιά δεν μπορούσες να δώσεις μεγάλη γωνία "V" στη γάστρα γιατί δεν υπήρχαν οι κατάλληλοι κινητήρες. Ειδικώς οι έσω έξω κινητήρες πετρελαίου ήταν ασήκωτοι! Ένας κινητήρας 300 ίππων δεκακύλινδρος της "Mercedes", που είχαμε βάλει στο μεγάλο σκάφος, ζύγιζε ενάμισυ τόνο! Σήμερα οι κινητήρες έχουν μεγάλη ισχύ και μικρό σχετικώς βάρος.
Ι.Π. : Σκεφτόμουν ότι το "Hannibal' θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί και από τις ένοπλες δυνάμεις. Είχατε ποτέ κάποια "ενόχληση" από το υπουργείο Εθνικής Αμύνης;
Α.Α. : Βέβαια! Η πρώτη έγινε απί δικτατορίας. Δύο μήνες πριν πέσει ο Παπαδόπουλος, γύρω στα τέλη του '73, ήρθαν και με βρήκαν δύο τύποι. Ήταν τότε που έφτιαχνα το μεγάλο σκάφος, και με ρώτησαν αν μπορώ να φτιάξω τορπιλλάκατο! Γέλασα και τους είπα : "Ήρθατε εδώ στη μάντρα για τορπιλλάκατο; Αυτή η δουλειά θέλει υποδομή, ναυπηγείο και πολλά χρήματα". "Μη σε νοιάζει" μου είπαν αυτοί, "θα γίνει σε ναυπηγείο. Μπορείς να την φτιάξεις"; "Μπορώ", τους απάντησα εγώ, και υποσχέθηκαν ότι θα ξαναπεράσουν. Έπεσε μετά ο Παπαδόπουλος, η υπόθεση ξεχάστηκε. Όταν είμασταν ακόμη στη Γλυφάδα, είχαμε υποβάλλει μια πρόταση στον Κων/νο Καραμανλή για να φτιάξουμε σκάφη αυτού του τύπου για τις ανάγκες του Λιμενικού Σώματος, του Πολεμικού Ναυτικού, των Ειδικών Δυνάμεων κ.λπ. Η απάντηση ήταν ότι δεν το έχουμε στο πρόγραμμα. Ήταν ένας εύκολος τρόπος για να μας πουν ότι δεν ενδιαφέρονται! Το έχω κάπου φυλαγμένο εκείνο το γράμμα...
Όταν ήμουν στο Κορωπί, ήρθαν και με βρήκαν δύο ναυπηγοί του Πολεμικού Ναυτικού και μου είπαν ότι ήθελαν να φτιάξουν κάποια τηλεκατευθυνόμενα σκάφη, με μήκος γύρω στα πέντε μέτρα, για να ρυμουλκούν στόχους για τις ανάγκες των ασκήσεων. Ήθελαν να επιτύχουν μια ταχύτητα 35 κόμβων με κινητήρα diesel. Όταν τους είπα ότι μπορώ να τους τα φτιάξω, εκείνοι με ρώτησαν : "Και ποιος μας εγγυάται ότι θα έχουν αυτή την ταχύτητα"; Τους πρότεινα λοιπόν να κάνουμε μια δοκιμή και να βάλουμε όλα τα βάρη που σκόπευαν να τοποθετήσουν στο τηλεκατευθυνόμενο σκάφος που ήθελαν να φτιάξουν, στο 4.95 "Hannibal" του Κακλαμανάκη που έτρεχε εκείνη την εποχή στους αγώνες με βενζινοκίνητη 150άρα.
Το σκάφος του Θοδωρή ζύγιζε γύρω στα 600-700 κιλά. Μαζευτήκαμε λοιπόν και μπήκαμε μερικά άτομα σ' αυτό μέχρι που το βάρος του έφθασε τον ενάμισυ τόνο! Άλλος ήταν κρεμασμένος στην πλώρη, άλλος καθόταν πάνω στον άλλον, καταλαβαίνεις! Κατεβάζει τη μανέτα ο Θοδωρής, καρφώθηκε στα 48 μίλια το ταχύμετρο! Πείσθηκαν λοιπόν οι εκπρόσωποι του Πολεμικού Ναυτικού και στο πρώτο σκάφος που φτιάχτηκε τοποθετήθηκε μια εξακύλινδρη "Volvo Penta" πετρελαίου 155 h.p. Επειδή όμως δεν μπορούσαν να πιάσουν το σκάφος στο ραντάρ, αναγκάστηκαν να του βάλουν έναν ανοξείδωτο ανακλαστήρα.
Την ίδια περίπου εκείνη εποχή έγιναν συζητήσεις με τους ναυπηγούς του Πολεμικού Ναυτικού για την κατασκευή μικρών επιθετικών "Hannibal", τα οποία θα μετέφεραν ρουκέτες μέσα σε ειδική θήκη στα πρυμναία φτερά τους! Τελικώς δεν προχώρησε το σχέδιο γιατί οι αποφάσεις δεν λαμβάνονται βέβαια από τους ναυπηγούς αλλά από αυτούς οι οποίοι διοικούν.
Ι.Π. : Και με την προϋπόθεση ότι υπάρχουν περιθώρια κάποιας μίζας βεβαίως...
Α.Α. : Σίγουρα, αυτό να λέγεται! Γινόντουσαν συζητήσεις λοιπόν τότε, παρουσία και ενός συγγενούς του Βαζιριαζίκη, ο οποίος είχε τον βαθμό του πλωτάρχη, για το πώς θα τοποθετηθούν τα πυραυλάκια, μήπως πετούσαν φωτιές πίσω, αν θα μπορούσαν να δημιουργήσουν κάποιο πρόβλημα και τέτοια. Ο πλωτάρχης πρότεινε τα "Hannibal", οπότε με κάλεσαν στο Πεντάγωνο. Αυτό έγινε λίγο πριν από την κρίση των Ιμίων. Πήγα λοιπόν και τους εξέθεσα τις ιδιότητες των "Hannibal", και που δεν είχαν βέβαια καμμία σχέση με τα άλλα σκάφη. Είχαν συγκεντρωθεί κάποιοι αξιωματικοί, μεταξύ αυτών και ένας στρατηγός, αρχηγός των Ειδικών Δυνάμεων. Τέσσερις ώρες συζητούσαμε! Κάποια στιγμή πέταξε κάποιος την ιδέα του διαγωνισμού, οπότε πήρα τον λόγο και τους είπα : "Θέλετε να σχεδιάσετε ένα καινούργιο τύπο σκάφους εξοπλισμένο με ορισμένα οπλικά συστήματα και συζητάτε να κάνετε δημόσιο διαγωνισμό. Να βγάλετε τελάλη δηλαδή! Εγώ δεν προσπαθώ να σας πείσω να δώσετε σε μένα την παραγγελία, γιατί δεν έχω ούτως ή άλλως την δυνατότητα να τα κατασκευάσω όλα. Έχω όμως την δυνατότητα να κάνω όλη την μελέτη, να κατασκευάσω τα καλούπια και, για να μην γνωρίζει ένας όλο το αντικείμενο, προτείνω άλλος κατασκευαστής να φτιάχνει τη γάστρα, άλλος το καπάκι, ο εξοπλισμός να τοποθετείται στον ναύσταθμο και να το ξέρετε μόνο εσείς".
Τους άρεσε η ιδέα μου, αλλά κόλλησαν αλλού. Στις πιστώσεις. Και τις αποφάσεις για την χορήγηση των πιστώσεων τις παίρνουν οι πολιτικοί! Διότι καλούν οι πολιτικοί τους στρατιωτικούς και τους ρωτούν : Τι ανάγκες έχετε; Αεροπλάνα; Πολύ καλά, θα τα πάρετε από αυτούς και σε αυτές τις τιμές! (γελάει) Πας λοιπόν να φας το ψωμί των Αμερικανών; Θα σε φάνε αυτοί! Μία φρεγάτα στοίχιζε τότε εκατό δις! Τους είπα λοιπόν ότι με τα χρήματα αυτά φτιάχνεις πεντακόσια μικρά, γρήγορα και ευέλικτα μαχητικά σκάφη και εξοπλίζεις όλο το Αιγαίο! Τα νησιά απέχουν το πολύ είκοσι μίλια το ένα απ' το άλλο. Τα σκάφη αυτά θα είναι σε ετοιμότητα πάνω σε τρέϊλερ. Σε μια σύρραξη πέφτουν πενήντα απ' αυτά πάνω σε μια φρεγάτα και, προτού το πλήρωμά της καταλάβει καλά καλά τι συμβαίνει, την στέλνουν στον πάτο! Πόσα θα κτυπήσει η φρεγάτα; Πέντε; Δέκα; Τα υπόλοιπα αρκούν για να κάνουν τη ζημιά! Εκτός αυτού τα "Hannibal", λόγω σχεδιασμού, δεν τα πιάνουν τα ραντάρ! "Stealth" δεν σου θυμίζουν τα "Hannibal"; Ίδιο σχήμα έχουν! Μόνο που τα "Stealth" βγήκαν πολύ μετά τα "Hannibal"! Το ηλεκτρομαγνητικό κύμα, που εκπέμπει η κεραία ενός ραντάρ, δεν βρίσκει πρόσφορο έδαφος στο "Hannibal", που δεν έχει καθόλου κάθετες επιφάνειες, και φεύγει προς διάφορες κατευθύνσεις χωρίς να επιστρέφει ώστε να γίνει η καταγραφή του στόχου!
Ι.Π. : Πού κατέληξε τελικώς εκείνη η συζήτηση;
Α.Α. : Μεταξύ των άλλων τους έκανα και την εξής πρόταση. Να διαθέσουν κάποια από τα μυστικά κονδύλια που έχουν, και να κάνουν τη δουλειά μόνοι τους στο ναύσταθμο! "Εμένα θα μου πληρώνετε μεροκάματο και, αφού ολοκληρωθούν όλα, θα μου δώσετε μια αποζημίωση", τους είπα. "Θα σας φτιάξω πρώτα ένα μοντέλλο, σε μικρογραφία, ώστε να το βάλετε στα εργαστήρια και να το υποβάλλετε σε δοκιμές, γιατί εγώ μπορεί να σας λέω παραμύθια! Το "Hannibal" έχει επίσης, εκ κατασκευής, την δυνατότητα να φιλοξενήσει δύο διατρητικά πυραυλάκια 70 mm μέσα στα φτερά της πρύμνης του και να κατασκευαστεί με εποξικές ρητίνες και kevlar ώστε να είναι αλεξίσφαιρο! Απ' την άλλη, ένας πύραυλος, από αυτούς που έχουν οι φρεγάτες, στοιχίζει ένα δις! Χρήματα τα οποία δανειζόμαστε, επιπλέον δε τον κατασκευάζει μια ξένη χώρα. Ενώ έχουμε την δυνατότητα να εξοικονομήσουμε χρήματα, κατασκευάζοντας τα σκάφη αυτά στην χώρα μας, να ενισχύσουμε την οικονομία μας, να είμαστε πιο ανεξάρτητοι στην εξωτερική μας πολιτική και να διατηρήσουμε και την εθνική μας κυριαρχία. Αλλά και αν ακόμη υποθέσουμε ότι σε μια σύρραξη χάνεις κάποια από αυτά τα μικρά σκάφη, έχεις την δυνατότητα να φτιάξεις άλλα, σε πολύ σύντομο χρόνο, και να τα αντικαταστήσεις! Αν χάσεις από τις επιθέσεις των μαχητικών αεροπλάνων κάποιες φρεγάτες ή αντιτορπιλλικά, πότε θα τα παραγγείλεις και πότε θα τα παραλάβεις; Μέχρι τότε οι άλλοι θα τα έχουν πάρει τα νησιά"!
Αυτά τους είπα, εν ολίγοις, και προχώρησα από μόνος μου στην κατασκευή του μοντέλλου σε κλίμακα 1:10. Ένδεκα μέτρα θα ήταν δηλαδή το σκάφος που θα κατασκευαζόταν με πέντε μέτρα πλάτος. Εν τω μεταξύ όμως, ενώ δεν είχα αρρωστήσει ποτέ μου, με έπιασε η μέση μου, απογοητεύθηκα και τα παράτησα βλέποντας και την απάθεια και αναβλητικότητα των υπευθύνων...
Ι.Π. : Επιτρέψτε μου να σας υποβάλλω μια υποθετική ερώτηση. Ας υποθέσουμε λοιπόν ότι η σημερινή πολιτική ηγεσία θέλει να προχωρήσει στην κατασκευή αυτών των σκαφών. Μπορείτε να αναλάβετε την κατασκευή τους;
Α.Α. : Και βέβαια! Τα σχέδια υπάρχουν άλλωστε! Εγώ συμβουλές μόνο θα δίνω και τεχνογνωσία στην κατασκευή των καλουπιών.
Ι.Π. : Σε ποιο στάδιο βρίσκεστε σήμερα;
Α.Α. : Φτιάχνω στην Ερμιόνη ένα μοντέλλο σε κλίμακα 1:10, για ένα κρούϊζερ μήκους 17 μέτρων. Όσοι το έχουν δει, έχουν πάθει πλάκα! Στολίδι σωστό! Τα δικά μου σκάφη δεν έχουν καμμία σχέση με τα άλλα, που εγώ τα λέω... ντουλάπες και ας με συγχωρήσουν! Σκεφτόμουν μάλιστα το σκάφος αυτό να το σχεδιάσω και για πολεμικό. Με πυραύλους και τορπιλλοσωλήνες! (γελάει). Δεν είμαστε όμως χώρα, δυστυχώς! Είμαστε για κλωτσιές!
Ι.Π. : Πώς τα βλέπετε τα πράγματα με την οικονομική κρίση; Ποια νομίζετε ότι θα είναι η τύχη των κατασκευαστών;
Α.Α. : Ήδη πολλοί αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα και κάποιοι έχουν μηδενική παραγωγή! Ποιος να παραγγείλει "Hannibal" ας πούμε; Είναι και τα μέτρα που έχουν εξαγγελθεί ή πρόκειται να εξαγγελθούν, και κανείς δεν γνωρίζει με σιγουριά τι θα ισχύει αύριο!
Ι.Π. : Τα δικά σας σκάφη, λόγω και της κατασκευαστικής τους τελειότητας, θα πρέπει να είναι ακριβά, οπότε και τα προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπίζετε στην διάθεσή τους θα είναι ανάλογα.
Α.Α. : Ένα οκτάμετρο φουσκωτό με μια εξακύλινδρη έσω έξω πόσο κοστίζει σήμερα;
Ι.Π. : Εξαρτάται. Θα τοποθετούσα την μέση τιμή του γύρω στα 70.000 έως 80.000 ευρώ αν δεν διαθέτει και καμπίνα.
Α.Α. : Τόσο κάνει και το δικό μου, άντε βάλε και πέντε χιλιάδες ακόμη, αλλά έχει καμπίνα και τουαλέττα! Ακριβό είναι με το φινίρισμα, την αντοχή και την συμπεριφορά που έχει στη θάλασσα; Πήγα πάντως στην τελευταία έκθεση και είδα ότι όλοι έχουν κατεβάσει τις τιμές τους και τα πουλάνε όσο όσο!
Ι.Π. : Και κάτι προσωπικό. Έχετε δημιουργήσει δική σας οικογένεια; Υπάρχει διάδοχος κατάσταση;
Α.Α. : Παρέμεινα ελεύθερο καμάκι! (γελάει) Ασχολούμαι από το '60 με τον... τουρισμό! Οπότε, όποιος κυνηγάει πολλούς λαγούς στο τέλος δεν πιάνει κανέναν! Δεν προλαβαίνουν να σε τυλίξουν! Μέχρι να αφήσεις τον έναν, πιάνεις τον άλλον!
Ι.Π. : Μια ζωή παραμύθι, με λίγα λόγια. Ξεχωρίζουν όμως κάποιες στιγμές που θυμάστε πιο έντονα;
Α.Α. : Τις νάρκες που βγάζαμε πιτσιρικάδες μετά τον πόλεμο! Ήταν ατομικές ξύλινες νάρκες που είχαν τοποθετήσει οι Γερμανοί στην παραλία της Γλυφάδας για να προστατεύσουν την περιοχή του ΠΙΚΠΑ που λειτουργούσε σαν νοσοκομείο Γερμανών αξιωματικών. Δεν σε σκότωναν, αν τις πάταγες, αλλά μπορούσαν να σε ακρωτηριάσουν! Έμοιαζαν σαν τις πράσινες πλάκες σαπούνι, μόνο που είχαν μια τρύπα με το καψούλι και τον επικρουστήρα με το ελατήριο. Αυτά τα εξαρτήματα παίρναμε και τα χρησιμοποιούσαμε για να φτιάξουμε τα όπλα που σου είπα στην αρχή της κουβέντας μας. Όταν έφυγαν οι Γερμανοί, άφησαν τις νάρκες εκεί που τις είχαν "φυτέψει".
Ι.Π. : Για ποιο λόγο βγάζατε τις νάρκες;
Α.Α. : Για τα ψάρια, για επιβίωση! Τρεις φορές είχα πάει με τα πόδια από την Γλυφάδα στον Πειραιά! Δεν είχα εισιτήριο για να πάρω το λεωφορείο! Η τάφρος λοιπόν που ξεκινούσε απ' την Πρίγκηπος Πέτρου και έφτανε μέχρι την πλάζ των Αστεριών συγκέντρωνε πολλά ψάρια! Εκεί που έψαχνα μια φορά, έπεσα πάνω σε ένα μάτσο από φυτίλια! Αυτά είχαν μήκος γύρω στο ενάμισυ μέτρο το καθένα και στην άκρη είχαν θυμάμαι αυτό που τραβάς για να ανάψει το φυτίλι. Μεταξύ αυτών βρήκα και δύο πλάκες, οι οποίες ήταν διπλάσιες σε μέγεθος από το μέγεθος μιας ατομικής νάρκης, αλλά ήταν επενδεδυμένες με αλουμίνιο και είχαν τέσσερις τρύπες για να βάλεις καψούλια. Κατάλαβα ότι επρόκειτο για ένα είδος εκρηκτικού μηχανισμού. Ήμουν ένδεκα ετών τότε. Στέγνωσα τα φυτίλια και τα έκοψα σε μικρότερα κομμάτια. Ρολόγια και χρονόμετρα δεν είχαμε. Έβαζα φωτιά στο ένα άκρο και μέτραγα νούμερα πότε θα φτάσει η φωτιά στο άλλο. Έπρεπε να βρούμε το σωστό μήκος ώστε, και να μην σκάσει ο μηχανισμός στα χέρια μας και να μην προλάβουν να φύγουν τα ψάρια! Το φυτίλι έχει μπαρούτι μέσα. Μερικές φορές όμως κάποια τμήματά του είναι κενά, με αποτέλεσμα η φωτιά να περνάει αστραπιαία στο επόμενο τμήμα και να σκάει ο μηχανισμός νωρίτερα!
Μαζευτήκαμε τελικώς τρεις τέσσερις πιτσιρικάδες στην τάφρο, η οποία είχε πλάτος γύρω στα δώδεκα μέτρα, βάθος νερού ένα περίπου μέτρο και πολλά μισόκιλα κεφαλόπουλα που είχαν αποκλειστεί, γιατί η είσοδός της τάφρου είχε κλείσει με μπάζα που είχε μεταφέρει η θάλασσα! Μόλις στριμώξαμε τα ψάρια, αποφασίσαμε να πετάξουμε τον μηχανισμό μέσα στην τάφρο και να πέσουμε μπρούμυτα απ' την άλλη πλευρά γιατί δεν ξέραμε τι ακριβώς θα συμβεί. Και έγινε μία έκρηξη που σήκωσε ένα μανιτάρι εκατό μέτρα ψηλό, μαζί με βούρκο! Τα ψάρια έγιναν μαρμελάδα! Άσε που ο κόσμος που κολυμπούσε εκεί κοντά πανικοβλήθηκε απ' την έκρηξη και έτρεχε αλλόφρων! Αυτές οι πλάκες που βρήκαμε ήταν για να ανατινάζουν γέφυρες και μεταλλικές κολώνες! Καταλαβαίνεις λοιπόν για τι έκρηξη μιλάμε! Και τι δεν σκαρφιζόμασταν για να βγάλουμε την ενεργητικότητα και τη διαολιά που είχαμε μέσα μας.
Θα σου πω όμως και κάτι που έγινε σε έναν αγώνα με τον Λάκη Αγγελόπουλο. Εγώ δεν έτρεχα συχνά. Έτρεχε όμως ο Μπάμπης Αλεξανδρόπουλος με "Hannibal". Υπολειπόταν ένας ακόμη αγώνας για να πάρει το κύπελλο. "Ξέρεις ρε Αννίβα", μου λέει μια μέρα ο Μπάμπης, "ο Λάκης έχει πάρει μεγάλη μηχανή και από το πρωί μέχρι το βράδυ κάνει δοκιμές". "Θα μπω λοιπόν κι' εγώ στον αγώνα", είπα του Αλεξανδρόπουλου, "και θα προσπαθήσω να του σβήσω τη μηχανή". "Πώς θα το κάνεις αυτό ρε συ;" με ρώτησε ο Μπάμπης. "Θα δεις", του απάντησα με νόημα...
Την ημέρα του αγώνα λοιπόν όλοι ακολουθούσαν από κοντά το σκάφος του αλυτάρχη ώστε να περάσουν πρώτοι μόλις πέσει η σημαία της εκκίνησης. Αν ο Λάκης που είχε πιο γρήγορη μηχανή έπαιρνε κεφάλι, άντε πιάσ' τον μετά με τα απόνερα και το σπρέϊ που θα δημιουργούσε! Εγώ είχα μείνει πιο πίσω και λίγο πριν πέσει η σημαία και τραβηχτεί στο πλάϊ το σκάφος του αλυτάρχη, τα έδωσα όλα. Τη στιγμή που έφθασα στην ευθεία με τους άλλους, έπεσε και η σημαία! Ήταν επόμενο με την ταχύτητα που είχα αποκτήσει να περάσω μπροστά! Ο Αγγελόπουλος άρχισε να με κυνηγάει. Με πλησιάζε στην ευθεία, του έφευγα στις στροφές! Κάποια στιγμή, που με είχε πλησιάσει πολύ σε μια στροφή, αποφάσισα να εφαρμόσω το σχέδιό μου! Έκοψα λοιπόν λίγο γκάζι αλλά κράτησα την εσωτερική, σύριζα πάντα με την σημαδούρα. Τη στιγμή ακριβώς που ο Λάκης πήγε να με προσπεράσει από την εξωτερική, έστριψα απότομα το τιμόνι και συγχρόνως γκάζωσα! Ένας τεράστιος πίδακας νερού έφυγε προς το μέρος του σκάφους του και τον σκέπασε, βγάζοντας συγχρόνως off τον κινητήρα! Όταν έπεφτε τότε νερό στο quick stop, αυτό βραχυκύκλωνε και έσβηνε η μηχανή! Άσε που σε χτύπαγε και η υψηλή τάση! Το σχέδιό μου είχε πετύχει!
Από πίσω εν τω μεταξύ ερχόταν ο Μπάμπης, που τον άφησα να προσπεράσει για να πάρει τον αγώνα και το κύπελλο της χρονιάς εκείνης. Όσο για τον Λάκη; Κατέβαζε θεούς και δαίμονες! "Πήγε να με σκοτώσει", φώναζε. "Γιατί, σε χτύπησα;" του απάντησα. "Εσύ δεν λες ότι είστε τα παιδιά της θάλασσας; Ε, θα φας και ένα κύμα, δεν μπορεί"!
Ι.Π. : Σας έχει ενοχλήσει ποτέ κάτι ή θεωρήσατε πως κάποιοι επιχείρησαν να υποτιμήσουν κάποια στιγμή τη νοημοσύνη σας;
Α.Α. : Τίποτε σημαντικό, εκτός από μία φορά που ήμουνα στις Σπέτσες, όταν ένας ταξιτζής μου έδειξε το προσπέκτους ενός κατασκευαστή ο οποίος ισχυριζόταν, και έγραφε, ότι η στεπάτη γάστρα ήταν δική του πατέντα! "Από πότε την έχει την πατέντα, από τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο"; απάντησα θυμωμένος, απορώντας συγχρόνως πώς μερικοί άνθρωποι μπορούν να λένε και, πολύ περισσότερο, να γράφουν τέτοιες ανακρίβειες και να παραπληροφορούν! Τρεις τέσσερις είναι οι κατηγορίες γαστρών των ταχυπλόων σκαφών και σ' αυτές περιλαμβάνονται και τα σκάφη που έχουν steps. Οι αεριζόμενες δηλαδή γάστρες. Η σχεδίαση αυτή είναι πολλά χρόνια γνωστή στο εξωτερικό και την αναφέρουν τα βιβλία ναυπηγικής εδώ και δεκαετίες! Και έγραφε ο κύριος εκείνος ότι ήταν δική του πατέντα! Δεν άνοιγε ένα βιβλίο να ξεστραβωθεί μη τον πιάσουν με τις λεμονόκουπες αυτοί που έχουν σπουδάσει και γνωρίζουν;
Ι.Π. : Μια και ήρθε η συζήτηση στις στεπάτες γάστρες, θέλετε να μου πείτε μερικά πράγματα γι' αυτές;
Α.Α. : Στην Ελλάδα οι στεπάτες γάστρες έγιναν περισσότερο γνωστές τα τελευταία χρόνια. Υπάρχει όμως μια λανθασμένη εντύπωση γιατί κάποιοι πιστεύουν ότι τα steps είναι πανάκεια! Τα σκάφη των οποίων οι γάστρες έχουν steps, δουλεύουν σε μεγάλες ταχύτητες. Αν δουλέψεις σε χαμηλές ταχύτητες, αυξάνεις τις οπισθέλκουσες! Κολλάει το σκάφος! Αν δεν τρέξει το σκάφος, να "αεριστεί" όπως λέμε η γάστρα, πετυχαίνεις το αντίθετο αποτέλεσμα! Το πρυμιό σκαλοπάτι της γάστρας "σέρνει" νερά! Όταν μπει αέρας στο step, "λιπαίνεται" η γάστρα. Είναι το ίδιο που γίνεται και με τις προπέλλες που "λιπαίνονται" από τα αέρια της εξάτμισης του κινητήρα ή αυτές που έχουν στα πτερύγιά τους τρύπες! Να πούμε τώρα ότι και το duo prop, που εφάρμοσε η Volvo στα ποδάρια των κινητήρων της, είναι δική της πατέντα; Όχι βέβαια! Πατέντα είναι κάτι καινούργιο. Κάτι που εμφανίζεται για πρώτη φορά. Το duo prop, σαν ιδέα και σαν λειτουργία στην πράξη, εφαρμόστηκε πρώτα στις τορπίλλες για να ισορροπήσουν οι ροπές και να διατηρηθεί η ευθεία πορεία της. Αν η Volvo, και στη συνέχεια οι άλλες εταιρείες, το εφάρμοσαν στα πόδια των έσω έξω κινητήρων τους, αυτό είναι άλλο πράγμα. Μη μιλάμε όμως για πατέντα!
Τρεις ολόκληρες ώρες συζητούσα εκείνο το απόγευμα με τον Αννίβα στην καφετέρια της Άνω Βούλας, και ούτε που κατάλαβα πώς πέρασε η ώρα! Μαγεμένος από την αφήγησή του, έζησα κι' εγώ τις παιδικές αταξίες, τους προβληματισμούς και τις ανησυχίες του. Αταξίες, προβληματισμοί και ανησυχίες μιας εποχής που είχε και ρομαντισμό, και αθωότητα και, κυρίως, άδολη αγάπη για την θάλασσα και το σκάφος. Καθώς τον αποχαιρέτησα και τον έβλεπα να απομακρύνεται, σκέφτηκα πόσο τυχερός άνθρωπος ήμουν αφού κατάφερα να βρω και, το κυριότερο, να συζητήσω με τον θρυλικό Αννίβα, να προβληματιστώ με τους προβληματισμούς του και να γελάσω με το γέλιο του. Αυτά, και μόνον αυτά, είναι τα κέρδη της δουλειάς μας, μέσα σ' ένα κόσμο που καταρρέει...
